Magazine #42 speciale zorgstartups | Innovatieve samenwerking

Essor de la prescription de télésurveillance

Meer dan het op afstand meten van parameters

Michelle Cooreman

Photo Unsplash.com

Magazine 42

speciale zorgstartups | Innovatieve samenwerking

Essor de la prescription de télésurveillance

Michelle Cooreman

Hospitals.be

Telemonitoring, of het op afstand opvolgen van patiëntparameters, is sinds de COVID19-crisis een opmars bezig. Verschillende bedrijven bieden telemonitoring voor een specifiek zorgproces aan (telemonitoringproviders). Met het 'telemonitoringvoorschrift' zouden de opgemeten data van alle providers op een gestandaardiseerde manier in het EPD van elke patiënt moeten geraken. Voor de uitrol hiervan krijgt een consortium van meer dan 40 ziekenhuizen onder leiding van het O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Waregem en Byteflies, zelf een telemonitoringprovider, een substantiële financiering van FOD Volksgezondheid. Hans De Clercq, co-CEO van Byteflies, en Joris Walraevens, verantwoordelijke strategische samenwerkingen, leggen uit hoe het begonnen is en wat de toekomst zal brengen.

Byteflies is een telemonitoringprovider, dat is een bedrijf dat technologie voorziet waarmee artsen in het ziekenhuis parameters van patiënten thuis kunnen meten. "We zijn ingenieurs en richten ons op de technologie die nodig is om data in een thuisomgeving op een veilige manier op te meten en door te sturen naar het ziekenhuis. De eerste keer dat we naar de ziekenhuizen zijn gegaan met een oplossing was tijdens de COVID-19-epidemie. In het begin van de pandemie waren we al actief als bedrijf, in klinische studies en onderzoek, en hadden we al contact met ziekenhuizen. Maar verdere ontplooiing leek ons eerder een toekomstverhaal. Door COVID-19 was er echter ineens de nood om patiënten op afstand beter te monitoren en zo ziekenhuisbedden beschikbaar te houden voor de ernstigste gevallen. Toen hebben we heel snel een oplossing gebouwd - Covidcare@Home. Dat was een 'doosje' met een paar toestellen om enkele malen per dag temperatuur, zuurstofsaturatie, hartslag, ademhaling te meten en die data via een softwareplatform door te sturen naar de arts in het ziekenhuis. Zo kon de longarts of de spoedarts in het ziekenhuis patiënten opvolgen die niet in een ziekenhuisbed lagen. Dat was het idee", gaat Hans De Clercq van start.

Nood aan integratie in het EPD

In eerste instantie werd het systeem gratis aangeboden aan ziekenhuizen om te helpen in de COVID-19-crisis en quasi onmiddellijk zijn heel wat ziekenhuizen ermee aan de slag gegaan. Een steeds terugkerende vraag van data protection officers (DPO's) of ICT-diensten van het ziekenhuis was of de data in het elektronische patiëntdossier (EPD) werden geïntegreerd. Daar moesten ze bij Byteflies negatief op antwoorden. Integratie in het EPD vergt immers tijd en het probleem met COVID-19 was acuut: het werd dus een offline oplossing niet verbonden met het EPD. Daar konden de ziekenhuizen toen achter staan.

Nadat de COVID-19-epidemie was gaan liggen, werden in andere domeinen − cardiologie, neurologie, oncologie - gelijkaardige oplossingen gebouwd met hetzelfde doel omdat de nood van het opmeten van patiënten op afstand ook daar doordrong. "Onze technologie kan evengoed in andere zorgpaden gebruikt worden. Maar we moesten het wel duurzaam aanpakken, dus met integratie van de data in het EPD. Door echter te gaan praten met de verschillende EPD's, ziekenhuizen, en andere telemonitoringproviders, zagen we dat er vandaag eigenlijk heel weinig oplossingen geïntegreerd zijn in het zorglandschap, voornamelijk omdat die integratie supermoeilijk ligt", verklaart de co-CEO van Byteflies.

Vraag overstijgt het aanbod

Er zijn veel verschillende bedrijven die aan telemonitoring doen - en telemonitoring wordt hier heel breed opgevat als elke technologie die extramuraal data opmeet, data voorgeschreven door een zorgverlener in een ziekenhuis. Idealiter moeten al die opmetingen geïntegreerd worden in alle vormen van EPD's vandaag beschikbaar in het Belgische zorglandschap. De vraag naar integratie wordt wel gesteld, maar niet beantwoord door het grote aanbod en de beperkte ontwikkelingscapaciteit van EPDen telemonitoringproviders. In de praktijk gaan alle providers eerst praten met de ICT-diensten van de ziekenhuizen waarin ze actief willen zijn. De lokale ICT-technici hebben vaak evenmin de mogelijkheid om voor integratie te zorgen zodat de zorgverlener er zelf mee belast wordt: de verpleegkundige of de arts moet zelf de data van patiëntmetingen via niet-geïntegreerde offline applicaties ingeven in externe tools, om dan uiteindelijk rapporten te downloaden in pdf en andere formaten, en die manueel op te laden in het EPD. Zo gebeurt het vandaag.

Toekomstvisie

Transformatie naar virtual health care, virtuele gezondheidszorg, is zijn intrede bezig. Ziekenhuizen bouwen een 'virtual ward' waar de patiënt niet in het ziekenhuisbed ligt maar thuis verblijft en follow-up gegarandeerd wordt. Snel ingrijpen als de patiënt in een kritische toestand geraakt, moet tot de opties behoren. "Ziekenhuizen moeten daarin zelf investeren, dat is niet onze rol, wij moeten ervoor zorgen dat de data op een veilige manier tot in het ziekenhuis geraken zodat ze daar de toestand van de patiënt correct kunnen beoordelen", aldus Hans De Clercq, co-CEO van Byteflies.

Zorgcontinuïteit garanderen

Veel ziekenhuizen zien het uitbreiden van zorgcontinuïteit buiten de ziekenhuisstructuren ook als een onderdeel van hun toekomstvisie. Joris Walraevens, business lead van Byteflies: "Een aantal ziekenhuizen zet zich proactief in om zorgcontinuïteit te garanderen. Telemonitoring is daar één deel van, niet het enige, maar wel een belangrijk deel. En ze zijn zich daar nu al voor aan het organiseren. Het UZA in Antwerpen heeft bijv. de ambitie om dat tegen 2029 rond te krijgen. Het gaat niet altijd even snel, soms zouden we iets sneller willen maar het loopt wel. Bijv. rond hartfalen worden in Frankrijk nu al tussen 15.000 en 20.000 patiënten jaarlijks opgevolgd door telemonitoring omdat daarvoor structurele vergoeding is, aangetoond werd dat het kostenefficiënt is voor de maatschappij maar ook omdat patiënten er beter van worden. Het aantal use cases zal systematisch uitgebreid worden, bijv. diabetes, postchirurgie, triage in Spoed (zodat niet het standaard spoedtraject moet worden gevolgd maar de patiënt thuis verder van nabij kan worden opgevolgd) … Er zijn bijna oneindig veel mogelijkheden en die zullen stap voor stap hun weg vinden naar de praktijk, afhankelijk van de vergoedingen en van hoe de patiënten er al dan niet voor open gaan staan."

Het telemonitoringvoorschrift

Omdat de problematiek zo sterk leefde, werd een paar jaar geleden een werkgroep telemonitoringintegratie opgericht. Die werkgroep bestond uit technische spelers - telemonitoringproviders zoals RemeCare, moveUP, Byteflies, FibriCheck - spelers die in het Belgische landschap actief zijn, samen met beMedtech en Agoria. "Daar is een concept bedacht dat we het telemonitoringvoorschrift hebben genoemd. 'Telemonitoring' in het brede concept van al wat te maken heeft met het extramuraal opmeten van data, en 'voorschrift' omdat we dat conceptueel gelijkaardig zien aan een voorschrift (bijv. de arts vraagt het onderzoek van een staal bloed aan het labo (=voorschrift), na onderzoek stuurt het labo een rapport van de resultaten terug naar de arts). Telemonitoring is in onze ogen hetzelfde: een arts heeft op een bepaald moment nood om een patiënt extramuraal op te meten, schrijft een bepaalde telemonitoringoplossing voor. De telemonitoringprovider gaat aan de slag, organiseert opvolging, metingen, analyses, maakt een rapport en stuurt dit door naar de arts. We zien dat als iets gelijkaardigs en vandaar de naam telemonitoringvoorschrift."

Voordeel voor alle partijen

Eigenlijk is telemonitoringvoorschrift een hub, een platform, een softwarepoortje dat Byteflies ontwikkeld heeft en de schakel is tussen alle EPD's en alle telemonitoringproviders (zie illustratie) met voordeel voor alle partijen

• De ziekenhuizen krijgen veel sneller toegang tot telemonitoringtools: er moet niet meer gewacht worden op integratie in het EPD. Er is eigenlijk heel weinig werk zowel voor IT als voor DPO want een extra voordeel aan dit poortje is dat je afspraken kunt maken en definiëren wanneer één van deze partijen mag integreren (bijv. voldoen aan GDPR, aan bepaalde normeringen, aan bepaalde wetgevingen). Het werk van de aparte DPO's in alle ziekenhuizen wordt op deze manier gecentraliseerd en dus gereduceerd.

• Voor de EPD's bestaat slechts één integratiekanaal, dat ook betekent minder werk. Via het poortje kunnen alle data van de verschillende partijen worden geïntegreerd op een gestructureerde manier en binnengetrokken in het EPD.

• De FOD Volksgezondheid ondersteunt het project omdat het zorgt voor consistentie: alle data van alle partijen vloeien op een gestandaardiseerde manier terug naar het zorglandschap. Dat zorgt ervoor dat secundair gebruik van de data gemakkelijker mogelijk wordt. Een extra voordeel is dat data eenvoudigweg met elkaar kunnen worden vergeleken. Het poortje maakt immers gestandaardiseerde implementatie van de data mogelijk, los van het gebruikte formaat bij de telemonitoring.

De patiënt, ten slotte, krijgt veel sneller toegang tot innovatieve technologieën die er al zijn en die er aan komen.

Lopend project

De oncologiepatiënten en het zorgteam van UZ Leuven waren de eersten om het telemonitoringvoorschrift te testen. Daar werd de volledige koppeling van patiëntmeting tot data-integratie in het EPD van UZ Leuven (Nexuzhealth) voor de eerste keer uitgevoerd. "Vandaag is Byteflies de implementatiepartner die de softwarecomponent (het poortje) aan het opbouwen is. We maken afspraken met alle verschillende spelers over de manier om ze te integreren. We bouwen een website om duidelijk te maken hoe te integreren zowel naar telemonitoringproviders als naar EPD's zodat de integratiecomplexiteit die er vandaag is voor de betrokken partijen uit het Belgische landschap wordt weggehaald en er een standaard komt voor data-integratie."

Om dit project te realiseren en valideren, heeft een consortium o.l.v. het O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Waregem 1,5 miljoen extra financiering gekregen van FOD Volksgezondheid. Byteflies neemt de implementatie voor haar rekening. De validatie gebeurt door de deelnemende ziekenhuizen.

Een voorstel tot deelname aan het project werd gestuurd naar alle ziekenhuizen, van wie 47 al hebben ingetekend. De verantwoordelijke van elk deelnemend ziekenhuis zal mee richting geven aan de uitbouw en uitrol van het voorschrift, en de nieuwe manier van integratie uittesten. Elk deelnemend ziekenhuis krijgt een budget om aan telemonitoring te doen binnen het project. Het ziekenhuis kan kiezen voor welk zorgproces ze dat inzetten, bijvoorbeeld holtermonitoring in de cardiologie, postoperatieve follow-up, hartfalen, enzovoort. De data worden via het poortje (waar ze trouwens niet worden opgeslagen) op een gestandaardiseerde manier opgeslagen in het EPD. Deze testperiode moet vermijden dat we met de IT-diensten van het ziekenhuis een software aan het bouwen zijn die toch niet in het veld wordt geaccepteerd, omdat bepaalde zorgverleners of DPO's er niets aan hebben, of niet aan hun verwachtingen voldoet. We willen de ziekenhuizen vanaf dag 1 meenemen door hen budget te geven om patiënten op te meten door deze nieuwe manier van werken.

Incentive voor de ziekenhuizen

Naar veiligheid toe is het nuttig om weten dat "Byteflies een medisch gekeurd bedrijf is dat de juiste standaarden hanteert om data thuis op een veilige manier op te meten en in het ziekenhuis te krijgen. We voldoen aan strikte normeringen die we bewaken bij de ontwikkeling van onze eigen telemonitoringoplossingen. En diezelfde normeringen passen we toe bij de ontwikkeling van het poortje."

Veel van de telemonitoringproviders zijn zich al aan het aansluiten op het platform. Zowel start-ups ( zoals move Up, Fibri Check , Comunicare, Bewell, Remecare …) maar ook grotere internationale bedrijven zijn al aangesloten (zoals Siemens, ResMed …). In veel zorgprocessen is er voordeel te halen uit het op afstand te monitoren van patiënten. Ziekenhuizen worden ook gemotiveerd om een telemonitoringvoorschrift op te zetten. "De telemonitoring die de ziekenhuizen wensen te verwezenlijken tijdens het project, kunnen ze opzetten met de telemonitoringprovider van hun keuze. En dat zorgt ervoor dat het een beetje een incentive wordt: ziekenhuizen willen graag dat data op een gestandaardiseerde manier binnenkomen, ze beginnen telemonitoringproviders aan te sturen door te zeggen dat ze graag telemonitoring voor dit zorgproces met hen willen opzetten en daar financiering voor hebben. De telemonitoringproviders moeten zich natuurlijk eerst aansluiten bij de hub - dat is de eis die we stellen vooraleer ze kunnen testen want anders is het geen goede test." Op die manier worden positieve incentives ingebouwd om zoveel partijen mogelijk aan te sluiten. Dat geldt eveneens naar EPD-ontwikkelaars: zij moeten zelf de integratieactiviteiten opzetten om te integreren in de hub, de incentive hier is dan als een groter aantal ziekenhuizen aangeeft dat veel van hun zorgverleners en patiënten vragende partij zijn.

Nu met financiering maar daarna?

Het is de bedoeling om op het einde van het project de hub van het telemonitoringvoorschrift in het Belgische zorglandschap achter te laten als een neutrale vzw, ofwel georganiseerd door het FOD Volksgezondheid of door de ziekenhuizen. "Wij doen vandaag de ontwikkeling als Byteflies maar zien dat niet als een businessmodel voor ons. Er zal dan een werkingsbudget nodig zijn om de hub in leven te houden. De kans is groot dat het FOD Volksgezondheid zelf voor de middelen gaat zorgen voor een klein werkingsteam (bijv. voor de integratie van nieuwe standaarden of nieuwe aanvragen) en voor onderhoud."