Uit de literatuur | personeelsuitval aanpakken

Wat zijn effectieve middelen?

Hospitals

Photo Piron Guillaume Unsplash https://unsplash.com/@gpiron

Dans la littérature | remédier à l'attrition du personnel

Comment réduire efficacement la perte de personnel?

Hospitals

Het tekort aan gezondheidspersoneel is een wereldwijd probleem. In totaal zouden er 5,9 miljoen verpleegkundigen en 4,3 miljoen artsen te weinig zijn. Als belangrijkste oorzaken wordt verwezen naar de COVID 19-pandemie en de moeilijkheid om jonge mensen voor de job aan te trekken.

Nederlandse en Belgische auteurs voerden een systematische literatuurreview uit (2012 tot juli 2022) naar interventies die de uitval van personeel (meer bepaald artsen en verpleegkundigen) binnen het ziekenhuis beperken. Hiervoor kregen ze via het project METEOR (MenTal HEalth: fOcus on Retention of healtcare workers) Europese funding.

Selectie en thema's

Drie elektronische databases werden uitgepluisd met focus op interventies om zorgpersoneel aan boord te houden. De selectie was streng, want op basis van 5117 artikels gevonden in de literatuur werden er slechts 55 weerhouden voor inclusie in de systematische review: 85,5% waren kwantitatieve onderzoeken, 9% kwalitatieve onderzoeken en 9% gemengde studies. 46 studies betroffen verpleegkundigen, 4 artsen, 2 beide, en 4 andere gezondheidswerkers. De meeste studies werden gevoerd in de VS (43,6%) of Azië (27,3%).

De interventies werden opgedeeld in verschillende thema's, waaronder onboarding, overgangsprogramma naar andere eenheid, omgaan met stress, sociale ondersteuning, extra personeel inzetten, omgaan met de eisen van de patiëntzorg, werkrelaties, carrièremogelijkheden en technologische innovaties.

Aan boord houden

De overgang van de verpleegschool naar de klinische praktijk is voor veel pas afgestudeerden een grote stap. Een goed geïnstrueerde begeleider/mentor in het ziekenhuis die veel ondersteuning geeft, kan wel degelijk een verschil maken

Een jaarprogramma om personeel te behouden met het sturen van gepersonaliseerde boodschappen, het publiceren van succesverhalen in een newsletter, het invoeren van maandelijkse chatmomenten, het organiseren van educatieve events, het delen van ervaringen… blijkt kosten-effectief.

Omgaan met stress

Significant om stress bij verpleegkundigen te verminderen, waren: workshops rond creativiteit (visueel, muziek, schrijven, bewegen), mindfulness, ethische competenties en weerbaarheid verhogen, training in zelf-doeltreffendheid, en het bijschaven van de medische kennis (op de Intensieve Zorg). Het engageren van niet-medisch geschoold personeel heeft geen significante impact op de onboarding van verpleegkundigen.

Ziekenhuizen die zich inzetten om beter te presteren (excellence plan), behouden gemakkelijker hun personeel. Tevredenheid over de werkplek heeft geen invloed, al zal een aangename architecturale omgeving wel de intentie om op te stappen verminderen.

Kortom, het is mogelijk om met goed geselecteerde interventies (op maat van uw personeel en overeenkomend met de missies van uw ziekenhuis) de turnover van verpleegkundigen te verminderen.

De Vries N, Lavreysen O, Boone A, Bouman J, Szemik S, Baranski K, Godderis L, De Winter P. Retaining Healthcare Workers: A Systematic Review of Strategies for Sustaining Power in the Workplace. Healthcare (Basel). 2023 Jun 29;11(13):1887. doi: 10.3390/ healthcare11131887. PMID: 37444721; PMCID: PMC10341299.